Πώς δημιουργείται ένα δόντι;
Όταν γεννιέται ένα μωρό δεν βλέπουμε να υπάρχουν δόντια στο στόμα του. Με μιά ακτινογραφία όμως μπορούμε να δούμε ότι μέσα στις γνάθους υπάρχουν ήδη μερικώς σχηματισμένα τα πρώτα παιδικά δόντια (νεογιλά). Θα ξεκινήσουν να ανατέλλουν στο στόμα όταν το παιδί γίνει 6 με 12 μηνών.
Η διαδικασία σχηματισμού του δοντιού
Ο σχηματισμός των δοντιών συνήθως ξεκινά από την έκτη βδομάδα ανάπτυξης του εμβρύου και περιλαμβάνει 3 κύριες φάσεις: Ανάπτυξη » Ενασβεστίωση » Ανατολή του Δοντιού
1. Η περίοδος Ανάπτυξης του Δοντιού
Μετά την έκτη εβδομάδα της εγκυμοσύνης, μερικά επιθηλιακά κύτταρα του στόματος, στην περιοχή των αναπτυσσόμενων γνάθων, αρχίζουν να διαφοροποιούνται και να πολλαπλασιάζονται δημιουργώντας σχηματισμούς κυττάρων που αποκαλούνται 'οδοντικές θηλές'. Κάθε μια από αυτές τις 20 αρχικές οδοντικές θηλές θα εξελιχθεί σε ένα νεογιλό δόντι.
Μερικούς μήνες αργότερα αρχίζουν να πρωτοεμφανίζονται και μερικές από τις οδοντικές θηλές που προορίζονται να δημιουργήσουν τα μόνιμα δόντια.
Τα κύτταρα αυτών των ομάδων συνεχίζουν να διαφοροποιούνται σχηματίζοντας τους αδαμαντινοβλάστες που θα παράγουν την αδαμαντίνη και τους οδοντοβλάστες που θα παράγουν την οδοντίνη.
2. Η περίοδος Ενασβεστίωσης
Σε αυτό το στάδιο το δόντι έχει πλέον αρχίσει να παίρνει αναγνωρίσιμη μορφή.
Αρχικά ξεκινούν οι οδοντοβλάστες να παράγουν την οδοντίνη, ενεργοποιώντας με την σειρά και τους αδαμαντινοβλάστες που αρχίζουν να παράγουν αδαμαντίνη. Άλλες ομάδες διαφοροποιημένων κυττάρων αρχίζουν να δημιουργούν τους περιοδοντικούς συνδέσμους που συνδέουν τη ρίζα του δοντιού με το οστό της γνάθου.
Αφού δημιουργηθεί αρχικά ένα οργανικό πλέγμα που θα αποτελέσει τον σκελετό των σκληρών ιστών του δοντιού, ξεκινάει η εναπόθεση ασβεστίου και άλλων μεταλλικών αλάτων. Η ανάπτυξη του δοντιού συνεχίζεται με την εναπόθεση επάλληλων στρώσεων αδαμαντίνης. 'Οταν ολοκληρωθεί η φάση της ενασβεστίωσης η αδαμαντίνη θα αποτελείται κατά 95% από ανόργανα υλικά και θα είναι ο σκληρότερος ιστός του ανθρώπινου σώματος.
3. Η Ανατολή του Δοντιού
Το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης του δοντιού είναι η ανατολή του στο στόμα διαπερνώντας την επιφάνεια των ούλων.
Αφού ολοκληρωθεί ο σχηματισμός της μύλης το δόντι αρχίζει την αργή κίνηση του απο το εσωτερικό της γνάθου προς τα ούλα, μια διαδικασία που για τα μόνιμα δόντια μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τρία χρόνια.
Η ανατολή των πρώτων παιδικών δοντιών (νεογιλών) συμβαίνει μεταξύ 6 μηνών και 3 ετών, ενώ των μόνιμων μεταξύ 6 και 13 ετών, με εξαίρεση τους 4 τρίτους γομφίους που βγαίνουν μετά την εφηβεία.
Σε αντίθεση με την μύλη, η ανάπτυξη της ρίζας του δοντιού δεν είναι ολοκληρωμένη όταν ανατέλει ένα δόντι αλλά συνεχίζεται για τουλάχιστον ένα ακόμη χρόνο.
Παθήσεις του Στόματος