Εξαγωγή Δοντιού • Αιτίες • Πότε χρειάζεται;

Οι εξαγωγές δοντιών θεωρούνται στη σύγχρονη οδοντιατρική σαν έσχατη λύση, και συνιστώνται μόνο όταν ο οδοντίατρος έχει εξαντλήσει όλες τις άλλες πιθανές θεραπευτικές επιλογές.

Η διαδικασία αφαίρεσης του δοντιού μπορεί να γίνει με απλή ή με χειρουργική εξαγωγή. Μια απλή εξαγωγή γίνεται με την έλξη του δοντιού με ειδικά εργαλεία χωρίς χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική εξαγωγή δοντιού επιβάλλεται σε πιό δύσκολες περιπτώσεις και περιλαμβάνει τομές των ούλων και χειρουργική αφαίρεση τμήματος του οστού της γνάθου που περιβάλλει τις ρίζες του δοντιού.

Εάν η επέμβαση αναμένεται να είναι πιο περίπλοκη από μια απλή εξαγωγή, ένας γενικός οδοντίατρος μπορεί να παραπέμψει τον ασθενή σε ένα γναθοχειρουργό. Ένας γναθοχειρουργός είναι ειδικός στην εκτέλεση χειρουργικών εξαγωγών, όπως είναι αυτές των έγκλειστων τρίτων γομφίων (φρονιμήτες).

Η δυσκολία μιας εξαγωγής εξαρτάται απο τη θέση και την κατάσταση του δοντιού που πρέπει να εξαχθεί. Τα εμπρόσθια και τα επάνω δόντια είναι συνήθως πιο εύκολο να εξαχθούν από τα πίσω ή κάτω δόντια. Δόντια με κλίση ή έγκλειστα δόντια είναι τα πιο δύσκολο να εξαχθούν.

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, εξαγωγή δοντιού ήταν η συνιστώμενη λύση, και ουσιαστικά η μόνη διαθέσιμη, για πολλά οδοντιατρικά προβλήματα. Στις μέρες μας, η σύγχρονη οδοντιατρική στοχεύει κυρίως στο να προλάβει την απώλεια των δοντιών. Η διατήρηση των φυσικών δοντιών για όσο το δυνατόν περισσότερα χρόνια είναι η καλύτερη επιλογή. Ένας οδοντίατρος θα προτείνει και θα δοκιμάσει πάντα όλες τις άλλες εναλλακτικές θεραπείες για να σώσει ένα δόντι, πριν αποφασίσει να προχωρήσει στην εξαγωγή δοντιού.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις η εξαγωγή ενός δοντιού είναι απαραίτητη. Οι λόγοι για τους οποίους ένας οδοντίατρος μπορεί να συστήσει μία ή περισσότερες εξαγωγές δοντιών περιλαμβάνουν τις ακόλουθες περιπτώσεις:

1. Η εξαγωγή δοντιού επιβάλλεται γιατί είναι αδύνατη η θεραπεία και διάσωση του δοντιού, όπως σε:

• Σοβαρή τερηδόνα. Αν ένα δόντι είναι τόσο άσχημα κατεστραμμένο από την τερηδόνα, και η απώλεια οδοντικής ουσίας είναι εκτεταμένη κάνοντας αδύνατη ή επισφαλή την ανασύσταση του δοντιού με μια στεφάνη, το δόντι πρέπει να εξαχθεί. Η εκτεταμένη τερηδόνα είναι ο κύριος λόγος των εξαγωγών σε νεαρά άτομα.
• Περιοδοντική νόσο. Βαθείς περιοδοντικοί θύλακοι και εκτεταμένη απώλεια οστού απο τη γνάθο γύρω απο το δόντι εξαιτίας της περιοδοντικής νόσου (περιοδοντίτιδας), μπορεί να καταστήσουν το δόντι μή βιώσιμο και να κάνουν αναγκαία την αφαίρεση του για την αποτροπή περαιτέρω βλάβης του οστού. Η περιοδοντίτιδα είναι η πιο συχνή αιτία για εξαγωγές δοντιών σε άτομα άνω των 40 ετών.
• Οδοντικό Απόστημα / Αποτυχημένη ενδοδοντική θεραπεία. Μια πολφίτιδα ή ένα οδοντικό απόστημα απαιτεί μια απονεύρωση για να σταματήσει η μόλυνση. Ένα μικρό ποσοστό (5%) των ενδοδοντικών θεραπειών μπορεί να αποτύχει και να χρειαστεί η εξαγωγή του δοντιού.
• Κάταγμα δοντιού ή ρίζας. Ένα σοβαρό κάταγμα στη μύλη ενός δοντιού που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απονεύρωση, ή ένα κάταγμα ρίζας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ακρορριζεκτομή καθιστούν αναγκαία την εξαγωγή του τραυματισμένου δοντιού.
• Έγκλειστα δόντια / φρονιμίτες. Έγκλειστα ονομάζονται τα δόντια που δεν ανατέλλουν σωστά στη φυσιολογική τους θέση ή δεν ανατέλλουν καθόλου πάνω από τα ούλα. Η περιστεφανίτιδα είναι μια επώδυνη κατάσταση που προκαλείται από έγκλειστα δόντια. Οι φρονιμίτες (τρίτοι γομφίοι) έχουν την υψηλότερη πιθανότητα να εμφανίσουν τέτοια προβλήματα. Ορισμένοι οδοντίατροι προτείνουν την προληπτική εξαγωγή των φρονιμιτών ακόμη και πριν προκαλέσουν οποιαδήποτε προβλήματα.

2. Υγιή δόντια μπορεί επίσης να χρειασθεί να εξαχθούν για λόγους όπως:

• Ορθοδοντική θεραπεία. Στα πλαίσια μιας ορθοδοντικής θεραπείας, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συνωστισμού, μπορεί να κριθεί αναγκαίο να αφαιρεθεί κάποιο δόντι απο το φραγμό προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για τα υπόλοιπα δόντια να μετακινηθούν σε ίσια θέση. Δόντια που έχουν ανατείλει σε λάθος θέση και δεν είναιδυνατόν να αναταχθούν μπορεί επίσης να χρειαστεί να εξαχθούν. Οι εξαγωγές δοντιών αυτής της αιτιολογίας είναι πιο συχνές στην εφηβική ηλικία.
• Προβλήματα ανατολής δοντιών. Η εξαγωγή ενός δοντιού σε παιδική ηλικία μπορεί να καταστεί απαραίτητη αν αυτό εμποδίζει κάποιο άλλο μόνιμο δόντι να ανατείλει σωστά και δεν είναι δυνατή η μετακίνηση του με συντηρητικές μεθόδους.
• Τοποθέτηση πλήρους οδοντοστοιχίας. Αν έχουν απομείνει λίγα δόντια στο φραγμό, και αυτά δεν είναι αρκετά ισχυρά για να υποστηρίξουν μια μερική οδοντοστοιχία, η μόνη εναλλακτική λύση είναι μια ολική τεχνητή οδοντοστοιχία. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει εξαγωγή των υπαρχόντων δοντιών, ακόμη και αν αυτά είναι σχετικά υγιή.

3. Άλλοι μη οδοντιατρικοί λόγοι περιλαμβάνουν:

• Οικονομική αδυναμία. Δυστυχώς ορισμένοι ασθενείς δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να επωμιστούν το σχετικά υψηλότερο κόστος μιας θεραπείας διάσωσης και διατήρησης ενός δοντιού και μπορεί να προτιμήσουν την εξαγωγή ως τη λιγότερο δαπανηρή λύση.
• Υψηλός κίνδυνος λοιμώξεων. Σε ασθενείς που πάσχουν απο παθήσεις του ανσοποιητικού ή πρόκειται να υποβληθούν σε ανοσοκαταστολή, μπορεί να προτιμηθεί η εξαγωγή πχ. κάποιου δοντιού με περιοδοντίτιδα, λόγω του υψηλού κινδύνου μόλυνσης και ως μέτρο αποφυγής πιθανών επιπλοκών.