Τί είναι η Προληπτική Εξαγωγή Φρονιμίτη;

Σήμερα έχει επικρατήσει η άποψη σε πολλούς οδοντιάτρους (ιδιαίτερα Στοματογναθοπροσωπικούς Χειρούργους και Ορθοδοντικούς) ότι είναι καλύτερο οι φρονιμίτες να αφαιρούνται προληπτικά αμέσως μετά την ανατολή τους πριν προλάβουν να δημιουργήσουν προβλήματα. Τα κυριότερα επιχειρήματα τους είναι ότι:

• Το 85% των τρίτων γομφίων θα χρειστεί τελικά να εξαχθεί (σύμφωνα με American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons).
• Οι παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με τους φρονιμίτες γίνονται συχνότερες με την πάροδο της ηλικίας.
• Είναι ευκολότερο και πιο ασφαλές να γίνει προληπτικά μια εξαγωγή (ειδικά μια χειρουργική εξαγωγή φρονιμίτη) σε νεαρή ηλικία γιατί:
  • οι ρίζες του φρονιμήτη δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως
  • το οστό γύρω του έχει μεγαλύτερη ελαστικότητα
  • ο ασθενής είναι γενικά σε καλύτερη κατάσταση υγείας
  • δεν έχουν δημιουργηθεί προβλήματα σε παρακείμενα δόντια
  • η επούλωση του τραύματος είναι ταχύτερη
• Καθώς οι φρονιμίτες δεν είναι απαραίτητοι για την πλήρη και σωστή λειτουργία του στόματος δεν υπάρχει λόγος να διακινδυνεύουμε μελλοντικά προβλήματα διατηρώντας τους στο στόμα.

Γιατί δεν συμφωνούν όλοι οι οδοντίατροι με την προληπτική εξαγωγή των φρονιμιτών;

Η πρόταση αυτή για την προληπτική εξαγωγή των τρίτων γομφίων δεν γίνεται αποδεκτή από όλους τους οδοντιάτρους. Τα κυριότερα επιχειρήματα τους είναι ότι:

• Αν οι φρονιμίτες ανατείλουν χωρίς προβλήματα στην κατάλληλη θέση και με σωστό προσανατολισμό, οι φρονιµίτες, εκτός απο την κλασσική λειτουργία τους για τη μάσηση όπως τα υπόλοιπα δόντια, µπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιµοι σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στην προσθετική σαν στήριγµα κινητών μερικών οδοντοστοιχιών, στην ορθοδοντική για να µπουν δακτύλιοι και να στηριχθεί το σύρµα, ή ακόμη και σαν «υποκατάστατα» άλλων γοµφίων, αν αυτοί λείπουν ή αν έχει γίνει εξαγωγή τους.
• Πολλοί από τους οδοντίατρους που δεν συμφωνούν με την προληπτική εξαγωγή των φρονιμιτών εκτιμούν ότι δεν θα πρέπει ο ασθενής να εκτεθεί στον κίνδυνο πιθανών επιπλοκών χωρίς να έχει προυπάρξει κάποια παθολογική αιτία που να το δικαιολογεί. Σαν παράδειγμα αναφέρεται η υπαισθησία του φατνιακού ή γλωσσικού νεύρου που οδηγεί σε μούδιασμα της σιαγόνας ή της γλώσσας. Η επιπλοκή εμφανίζεται μέχρι και σε 2% των περιπτώσεων χειρουργικής εξαγωγής κάτω φρονιμίτη και μερικές φορές το πρόβλημα είναι μόνιμο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν ισχύει ότι το 85% των φρονιμιτών θα πρέπει να εξαχθεί αργά ή γρήγορα, αρκετές χιλιάδες ασθενείς απο το υπόλοιπο 15% που δεν θα χρειαζόταν τελικά την εξαγωγή του φρονιμίτη μπορεί να βρεθούν χωρίς κανένα λόγο με ένα μόνιμο και ενοχλητικό πρόβλημα αν ακολουθήσουν την συμβουλή για προληπτική εξαγωγή των φρονιμιτών.

Μία απο τις περιπτώσεις όπου οι οδοντίατροι συμφωνούν ότι είναι καλύτερο να γίνει προληπτική εξαγωγή φρονιμίτη είναι όταν ήδη έχει αφαιρεθεί ένας φρονιμίτης απο τη μια πλευρά της γνάθου. Τότε μπορεί να εκτιμηθεί ότι πρέπει να εξαχθεί και ο φρονιμίτης της άλλης γνάθου. Αυτό εξαρτάται απο την σχετική θέση του και το αν έχει χάσει την αντιστάθμιση του, οπότε έχει μεγαλύτερο κίνδυνο να μετακινηθεί και να δημιουργήσει προβλήματα.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, η τελική απόφαση για το αν θα εξαχθεί προληπτικά ένας φρονιμίτης πρέπει να είναι αποτέλεσμα της στάθμισης ανάμεσα στα πιθανά μελλονικά προβλήματα απο τη διατήρηση του φρονιμίτη και στους πιθανούς κινδύνους επιπλοκών που συνδέονται με την εξαγωγή του.