Τρίξιμο Δοντιών • Συνέπειες • Συμπτώματα Βρουξισμού
Ανάλογα με την σοβαρότητα του προβλήματος, τα συμπτώματα που προκαλεί το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών (βρουξισμός ή βρυγμός) κυμαίνονται από μικροενοχλήσεις μέχρι καταστροφικές βλάβες των δοντιών. Η έγκαιρη διάγνωση είναι μεγάλης σημασίας για τη πρόληψη και αποφυγή μεγαλύτερων προβλημάτων των δοντιών και των λοιπών ιστών του στόματος.
Σε αρκετές περιπτώσεις τα συμπτώματα δεν είναι έντονα και εξελίσσονται αρκετά αργά, γεγονός που σε συνδυασμό με την εκδήλωση του προβλήματος κυρίως στον ύπνο, καθυστερούν τη διάγνωση του βρουξισμού. Μάλιστα αρκετοί ασθενείς λόγω της συνήθειας ακόμη και όταν συνειδητοποιούν ότι σφίγγουν τα δόντια τους συνεχίζουν να το θεωρούν φυσιολογικό, μέχρι να εμφανιστούν οι καταστροφικές συνέπειες του βρυγμού.
Πρέπει να διευκρινιστεί ότι σε στάση χαλάρωσης τα δόντια των δύο γνάθων ΔΕΝ πρέπει να βρίσκονται καθόλου σε επαφή μεταξύ τους. Αυτό θα πρέπει να συμβαίνει μόνο κατά τη μάσηση των τροφών.
Προβλήματα που προκαλεί το Τρίξιμο Δοντιών • Συμπτώματα Βρυγμού
Τα συμπτώματα που περιγράφονται στη συνέχεια είναι ουσιαστικά συνέπειες του τριξίματος και του σφιξίματος των δοντιών και μπορεί να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση του βρουξισμού :
Φθορά των δοντιών - Αποτριβές
Το παρατεταμένο τρίξιμο των δοντιών προκαλεί αποτριβή της αδαμαντίνης και σταδιακή απώλεια οδοντικής ουσίας από τις μασητικές επιφάνειες των δοντιών. Συνήθως τα δόντια που τρίβονται μεταξύ τους και φθείρονται περισσότερο είναι οι απέναντι τομείς και κυνόδοντες, αλλά σε σοβαρές περιπτώσεις επηρεάζονται και τα πίσω δόντια. Η φθορά που προκαλείται από το τρίξιμο των δοντιών εκτός από τις άμεσες βλάβες στα δόντια, τα κάνει πιο επιρρεπή στην προσβολή από τερηδόνα και στα σπασίματα.
Ενδείξεις φθοράς:
- Λόγω της αποτριβής της αδαμαντίνης στα σημεία επαφής, η κοπτική ή μασητική τους επιφάνεια εξομαλύνεται και γίνεται επίπεδη και λεία.
- Τα δόντια δείχνουν να βρίσκονται ακριβώς στο ίδιο ύψος με πλήρως ευθυγραμμισμένες τις μασητικές επιφάνειες τους. Αυτή η κλινική εικόνα αποτελεί και το πιό χαρακτηριστικό σύμπτωμα του βρουξισμού.
- Σε σοβαρές περιπτώσεις η φθορά των δοντιών μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρή με τα δόντια να κονταίνουν κατά αρκετά χιλιοστά λόγω της συνεχούς απώλειας οδοντικής ουσίας, με αποτέλεσμα να μειώνεται η απόσταση μεταξύ των γνάθων. Τα δόντια δείχνουν να καλύπτονται τελείως από τα χείλια όταν χαμογελά ο ασθενής. Η μείωση της απόστασης των γνάθων δημιουργεί την εικόνα συρρίκνωσης του προσώπου που δείχνει γερασμένο ή σαν να μην έχει δόντια.
Σπάσιμο δοντιών ή σφραγισμάτων
Το σφίξιμο των δοντιών ασκεί μεγάλες πιέσεις στα δόντια. Σαν αποτέλεσμα, στις κορυφές (φύματα) των δοντιών μπορεί να εμφανιστούν μικρορωγμές ή ακόμη και σπασίματα. Αν το δόντι είναι ήδη αποδυναμωμένο λόγω χρόνιου τριξίματος δοντιών ή τερηδόνας, η ρωγμή μπορεί να προχωρήσει βαθιά μέσα στο δόντι και να φθάσει στον πολφό κάνοντας αναγκαία την απονεύρωση του, ή προκαλώντας κάταγμα. Αν είναι ήδη σφραγισμένο λόγω παλαιότερης τερηδόνας η πίεση που ασκείται πάνω στο σφράγισμα μπορεί να οδηγήσει στο σπάσιμο ή την αποκόλληση του.
Ευαισθησία δοντιών
Η εκδήλωση οδοντικής υπερευαισθησίας στο ζεστό και το κρύο είναι ουσιαστικά ένα δευτερογενές σύμπτωμα που είναι αποτέλεσμα της φθοράς της αδαμαντίνης και της αποκάλυψης της πιο ευαίσθητης οδοντίνης που είναι πλέον εκτεθιμένη στα εξωτερικά ερεθίσματα.
Αύξηση κινητικότητας δοντιών
Το τρίξιμο των δοντιών με τις συνεχείς οριζόντιες παλινδρομικές κινήσεις ασκεί πλευρικές δυνάμεις στα δόντια. Αν και οι κινήσεις αυτές είναι μικρού εύρους, σταδιακά οδηγούν σε φθορά και απώλεια οστού γύρω από τα δόντια, τα οποία χάνουν τη στήριξη τους και αρχίζουν να κουνιούνται.
Δάγκωμα γλώσσας
Το δάγκωμα της γλώσσας και της εσωτερικής πλευράς του μάγουλου είναι συνηθισμένο πρόβλημα σε ασθενείς με πρόβλημα βρυγμού. Αν ξυπνήσετε το πρωί με αδικαιολόγητο πόνο και ερεθισμό στη γλώσσα στην περιοχή των γομφίων είναι πιθανόν να τη δαγκώσατε καθώς τρίβατε ή σφίγγατε τα δόντια σας κατά τον ύπνο.
Ενοχλητικοί ήχοι κατά τον ύπνο
Οι σύντροφοι των ατόμων που τρίζουν τα δόντια τους στον ύπνο δυσκολεύονται συχνά να κοιμηθούν από τον ενοχλητικό (και ανατριχιαστικό) θόρυβο των δοντιών των συντρόφων τους που τρίβονται μεταξύ τους. Οι γονείς μπορούν να αναγνωρίσουν το πρόβλημα βρουξισμού ενός παιδιού από τους περίεργους ήχους που κάνει το στόμα του όταν κοιμάται.
Προβλήματα κροταφογναθικής διάρθρωσης
Ο χρόνιος βρυγμός είναι μια από τις βασικές αιτίες εκδήλωσης του κροταφογναθικού συνδρόμου, μιας δυσλειτουργίας της άρθρωσης που συνδέει την κάτω σιαγόνα με το κρανίο, και εκδηλώνεται με :
- Πόνο στους μύες του προσώπου ιδίως κατά τη μάσηση
- Συχνούς πονοκεφάλους ή πόνο στους ώμους και το λαιμό
- Θόρυβο κατά την κίνηση της κροταφογναθικής άρθρωσης
- ‘Κλείδωμα’ της σιαγόνας – δυσκολία να ανοίξουμε ή να κλείσουμε το στόμα
Πρωϊνός πονοκέφαλος
Οι άνθρωποι που τρίζουν ή σφίγγουν τα δόντια τους συχνά ξυπνούν το πρωί με πονοκέφαλο και μούδιασμα στο σαγόνι ή και όλο το πρόσωπο.
Διάγνωση του βρουξισμού
Καθώς οι βλάβες που προκαλούνται από το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών εξελίσσονται αργά σε βάθος χρόνου, πολλοί ασθενείς δεν αντιλαμβάνονται καθόλου το πρόβλημα τους, ιδίως όταν αυτό εκδηλώνεται μόνο κατά την διάρκεια του ύπνου.
Είναι ευθύνη του οδοντιάτρου στα πλαίσια των τακτικών προληπτικών επισκέψεων να αναγνωρίσει τυχόν ασυνήθιστη φθορά στις μασητικές επιφάνειες των δοντιών που μπορεί να οφείλεται στον βρουξισμό. Αναφέρετε επίσης στον οδοντίατρο σας αν έχετε κάποιο από τα συμπτώματα της πάθησης, όπως συχνούς πονοκεφάλους, δαγκώματα της γλώσσας, πόνο στο πρόσωπο.
Όταν διαπιστωθούν συμπτώματα βρουξισμού ο οδοντίατρος θα εξετάσει την πορεία των συμπτωμάτων στην επόμενη επίσκεψη σας για να εκτιμήσει αν πρόκειται για περιστασιακό ή για χρόνιο πρόβλημα που χρειάζεται αντιμετώπιση. Εάν χρειαστεί μπορεί να σας παραπέμψει για ασφαλέστερη διάγνωση σε ένα από τα ειδικά κέντρα μελέτης διαταραχών του ύπνου, που διαθέτουν ειδικές συσκευές για την καταγραφή της λειτουργίας των μυών της σιαγόνας κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Είναι σημαντικό να γίνει η διάγνωση του βρουξισμού έγκαιρα, πριν το τρίξιμο των δοντιών έχει καταστροφικές συνέπειες για αυτά.