Αδαμαντίνη Δοντιών • Τι είναι το Σμάλτο του Δοντιού;
Τί είναι η Αδαμαντίνη των Δοντιών;
Η αδαμαντίνη ή σμάλτο του δοντιού είναι ο ιστός που περιβάλλει εξωτερικά κάθε δόντι στην περιοχή της μύλης, δηλαδή στο τμήμα του που μπορούμε να δούμε πάνω από τα ούλα. Είναι ένας από τους 4 ιστούς που σχηματίζουν κάθε μας δόντι. Αποτελεί τον σκληρότερο ιστό στο σώμα του ανθρώπου. Η εσωτερική δομή της αδαμαντίνης μοιάζει με οστό, αλλά έχει μεγαλύτερη πυκνότητα και είναι πιο σκληρή καθώς αποτελείται κατά 96% από ανόργανα υλικά.
Χαρακτηριστικά της Αδαμαντίνης των Δοντιών
Η αδαμαντίνη προσφέρει ένα προστατευτικό περίβλημα στο δόντι, περιβάλλοντας την οδοντίνη που με την σειρά της περιβάλλει τον πολφό, δηλαδή το ζωντανό τμήμα του δοντιού. Είναι παχύτερη στην περιοχή της μασητικής επιφάνειας για να αντέχει τις πιέσεις που ασκούνται κατά την μάσηση και την φθορά που προκαλείται, ενώ σταδιακά λεπταίνει προχωρώντας προς την βάση του δοντιού μέχρι την περιοχή του αυχένα όπου αντικαθίσταται από την οστείνη που καλύπτει την ρίζα.
Το σμάλτο είναι ημιδιαφανές, επομένως το χρώμα των δοντιών μας ουσιαστικά εξαρτάται από το χρώμα της υποκείμενης οδοντίνης. Το φυσικό χρώμα της αδαμαντίνης ποικίλλει από υπόλευκο έως υποκίτρινο και εξαρτάται από το πάχος της και το ποσοστό διαφάνειας της.
Παρότι πρόκειται για τον σκληρότερο ιστό του σώματος μας, η αδαμαντίνη είναι εξαιρετικά ευαίσθητη. Εξαιτίας της πολύ πυκνής σύστασης της από ανόργανα μέταλλα, είναι πολύ επιρρεπής σε βλάβες από οξέα (απασβεστίωση) που προκαλούν τερηδόνα. Επίσης το σμάλτο είναι αρκετά εύθραυστο, ιδιαίτερα αν έχει υποστεί βλάβη η οδοντίνη που το υποστηρίζει. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα της αδαμαντίνης είναι ότι λόγω της ανόργανης δομής της δεν διαθέτει επιδιορθωτικό μηχανισμό όπως έχουν πχ. τα οστά. Οποιαδήποτε δομική βλάβη είναι μόνιμη και δεν μπορεί να επισκευαστεί φυσικά, παρά μόνον με την παρέμβαση του οδοντιάτρου.
Δομή της Αδαμαντίνης
Η αδαμαντίνη των δοντιών αποτελείται από 96% ανόργανα συστατικά, 2% από οργανικά υλικά και 2% από νερό. Τα κύρια συστατικά της είναι το ασβέστιο και ο φωσφόρος σε μορφή κρυστάλλων ανόργανου άλατος, του υδροξυαπατίτη Ca10(PO4)6(OH)2.
Δομικά αποτελείται από εκατομμύρια ραβδία μήκους 2-3mm και διαμέτρου 4-8μm από εξαεδρικούς κρυστάλλους υδροξυαπατίτη παράλληλα τοποθετημένα να εκτείνονται από τα όρια της οδοντίνης προς την επιφάνεια του δοντιού.
Η σχεδόν πλήρως ανόργανη σύνθεση του σμάλτου των δοντιών και η ιδιαίτερη δομική κατασκευή του το καθιστούν τον σκληρότερο ιστό του ανθρώπινου σώματος που μπορεί να αντέξει πίεση 8.000 kg/cm2.
Η δομή του μοιάζει με αυτή των οστών αλλά με μια πολύ μεγάλη διαφορά. Στην αδαμαντίνη, από την στιγμή που θα έχει πλήρως σχηματιστεί πριν ακόμη ανατείλει το δόντι, δεν υπάρχουν πλέον καθόλου ζωντανά κύτταρα και αυτό εξηγεί και την αδυναμία φυσικής επιδιόρθωσης της αν υποστεί οποιαδήποτε βλάβη.
Προβλήματα/Παθήσεις της Αδαμαντίνης
Ο μηχανισμός σχηματισμού της αδαμαντίνης, που ξεκινάει ήδη κατά την εγκυμοσύνη πρίν από την γέννηση μας, είναι εξαιρετικά πολύπλοκος. Ορισμένες γενετικές ανωμαλίες ή διαταραχές κατά την περίοδο δημιουργίας της μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στην δομή της αδαμαντίνης όπως:
Αν και το σμάλτο των δοντιών είναι ένας πολύ ανθεκτικός ιστός, η επίδραση του περιβάλλοντος και ορισμένων χημικών ή μηχανικών παραγόντων μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην αδαμαντίνη των δοντιών όπως:
Διαβάστε περισσότερα για τα προβλήματα και παθήσεις της αδαμαντίνης.
Παθήσεις του Στόματος