Διάγνωση της Ουλίτιδας • Περιοδοντική Εξέταση

Η περιοδοντική νόσος στο αρχικό στάδιο της ουλίτιδας δίνει ορισμένες προειδοποιητικές ενδείξεις όπως είναι η ερυθρότητα και το ελαφρό οίδημα ή και μάτωμα των ούλων. Σε πολλές περιπτώσεις όμως αυτά τα συμπτώματα δεν είναι αρκετά έντονα ώστε να θορυβήσουν τον ασθενή και πολύ συχνά αγνοούνται. Ο μόνος ασφαλής τρόπος για την έγκαιρη διάγνωση των παθήσεων των ούλων είναι η επίσκεψη στον οδοντίατρο τουλάχιστον κάθε 6 μήνες για εξέταση.

Κατά τη διάρκεια του οδοντιατρικού ελέγχου ο οδοντίατρος σας θα εντοπίσει τυχόν συμπτώματα ουλίτιδας που εσείς δεν έχετε την εμπειρία να τα αναγνωρίσετε. Σε αυτή την περίπτωση θα προχωρήσει σε αποτρύγωση των δοντιών, και θα συστήσει σχολαστικότερη στοματική υγιεινή και τακτική παρακολούθηση. Αν εντοπίσει πιό ανησυχητικές ενδείξεις για περιοδοντίτιδα, πιθανόν να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό περιοδοντολόγο για περαιτέρω διερεύνηση και περιοδοντικό έλεγχο.

Η περιοδοντική εξέταση έχει σαν στόχο να βοηθήσει τον οδοντίατρο να κάνει ακριβέστερη διάγνωση της ουλίτιδας, να εντοπίσει τα πιθανά αίτια, και να σχεδιάσει το κατάλληλο πλάνο θεραπείας. Παλαιότερα ο λεπτομερής περιοδοντικός έλεγχος γινόταν απο τους εξειδικευμένους περιοδοντολόγους, αλλά πλέον συστήνεται να αποτελεί απαραίτητο τμήμα του γενικού οδοντιατρικού ελέγχου που εκτελούν όλοι οι οδοντίατροι στα πλαίσια μιάς προληπτικής εξέτασης.

Η περιοδοντική εξέταση περιλαμβάνει τις παρακάτω ενέργειες και ελέγχους :

Ιατρικό Ιστορικό

Πριν ξεκινήσει την κλινική εξέταση ο περιοδοντολόγος θα σας ζητήσει να συμπληρώσετε ένα πλήρες ιατρικό και οδοντιατρικό ιστορικό. Άλλες ασθένειες από τις οποίες τυχόν πάσχετε μπορεί να συνδέονται με την εκδήλωση ουλίτιδας, είτε άμεσα είτε μέσω της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνετε για αυτές. Ορισμένες συνήθειες όπως το κάπνισμα και το τρίξιμο των δοντιών μπορεί να επιβαρύνουν τις συνέπειες ή και να προκαλέσουν ουλίτιδα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο περιοδοντολόγος θα πρέπει είναι σωστά ενημερωμένος ώστε να προσαρμόσει κατάλληλα το πλάνο θεραπείας λαμβάνοντας υπόψιν και αυτούς τους επιβαρυντικούς παράγοντες για την εξέλιξη της ουλίτιδας.

Κλινική αξιολόγηση πιθανών αιτιολογικών παραγόντων

• Σύγκλειση. Η κακή σύγκλειση των δοντιών μπορεί να οδηγεί στην άσκηση υπερβολικής πίεσης σε ορισμένα δόντια, προκαλώντας βλάβες στους συνδετικούς ιστούς που τα περιβάλλον και κάνοντας τους πιό ευάλωτους σε περίπτωση ουλίτιδας. Επίσης τα στραβά, επικαλυπτόμενα ή συνωστισμένα δόντια είναι δυσκολότερο να καθαρισθούν ευνοώντας την ανάπτυξη πλάκας και ουλίτιδας.
• Οδοντική πλάκα και τρυγία. Η οδοντική πλάκα είναι η κύρια αιτία ουλίτιδας. Ο εντοπισμός υπερβολικής συγκέντρωσης οδοντικής πλάκας ή/και τρυγίας στα δόντια είναι ένδειξη ότι ο ασθενής είτε παραμελεί τη στοματική του υγιεινή, είτε πιθανόν δεν γνωρίζει πώς να βουρτσίζει σωστά τα δόντια του ή να χρησιμοποιεί το οδοντικό νήμα για να απομακρύνει σωστά την πλάκα.
• Προσθετικές αποκαταστάσεις. Πολλές φορές οι οδοντιατρικές γέφυρες ή οι μερικές οδοντοστοιχίες δυσκολεύουν τον ασθενή στην πλήρη απομάκρυνση της πλάκας, ιδιαίτερα αν δεν εφαρμόζουν σωστά.

Φυσική εξέταση των δοντιών και ούλων

• Χρώμα και υφή των ούλων. Κόκκινα, στιλπνά, και διογκωμένα ούλα είναι ενδείξεις ουλίτιδας.
• Υφίζηση των ούλων. Υποχώρηση των ούλων χαμηλότερα απο τη φυσιολογική θέση τους με αποκάλυψη μέρους της ρίζας του δοντιού είναι πιθανόν σύμπτωμα ουλίτιδας.
• Κινητικότητα δοντιών. Ο οδοντίατρος θα εξετάσει αν κάποια από τα δόντια εμφανίζουν ύποπτα αυξημένη κινητικότητα, η οποία μπορεί να οφείλεται σε ύπαρξη περιοδοντίτιδας.

Περιοδοντική Ανίχνευση

Η περιοδοντική ανίχνευση είναι το πιό σημαντικό σημείο μιάς περιοδοντικής εξέτασης. Οταν τα ούλα προσβληθούν από ουλίτιδα, τα μικρόβια εισχωρούν στη ουλοδοντική αύλακα (το χώρο ανάμεσα στο δόντι και τα ούλα) προκαλώντας φλεγμονή και οδηγώντας στην αύξηση του βάθους της. Σταδιακά δημιουργείται ένας 'περιοδοντικός θύλακας' γύρω από το δόντι. Η παρουσία αιμορραγίας κατά την ανίχνευση της ουλοδοντικής αύλακας και η μέτρηση του βάθους των θυλάκων είναι κριτήρια για τη διάγνωση της περιοδοντικής νόσου και την αξιολόγηση της σοβαρότητας της.

Οι μετρήσεις αυτές γίνονται με τη χρήση του περιοδοντικού ανιχνευτήρα, ενός ειδικού εργαλείου με στρογγυλεμένο άκρο για να μην τραυματίζει τα ούλα. Ο περιοδοντικός ανιχνευτήρας είναι βαθμονομημένος σε χιλιοστά για την ακριβή μέτρηση του βάθους των περιοδοντικών θυλάκων. Ο περιοδοντολόγος εισάγει προσεκτικά τον ανιχνευτήρα μέχρι τη βάση της ουλοδοντικής αύλακας, και καταγράφει την εμφάνιση ή όχι αιμορραγίας και το βάθος της αύλακας. Οι μετρήσεις γίνονται σε αρκετά σημεία γύρω από κάθε δόντι και καταγράφονται για τον υπολογισμό του Περιοδοντικού Δείκτη.

Βάθος περιοδοντικών θυλάκων πάνω από 3 χιλιοστά θεωρείται παθολογικό.

Ακτινογραφικός έλεγχος

Αν κατά την κλινική εξέταση ο οδοντίατρος διαπιστώσει ότι υπάρχουν ενδείξεις ουλίτιδας, θα προχωρήσει στη λήψη ακτινογραφιών. Αν το πρόβλημα είναι γενικευμένο χρειάζεται η λήψη πανοραμικής ακτινογραφίας. Οι ακτινογραφίες δίνουν μια λεπτομερή εικόνα της κατάστασης του οστού γύρω από τις ρίζες των δοντιών και βοηθούν στην εκτίμηση του βαθμού απώλειας οστικής μάζας.

Ανίχνευση άλλων αλλοιώσεων

Κατά τη διάρκεια της περιοδοντικής εξέτασης ο περιοδοντολόγος δεν θα παραλείψει επίσης να ελέγξει το στόμα για τυχόν καρκινικές ή προκαρκινικές αλλοιώσεις των ιστών.

Μετά την ολολήρωση της περιοδοντικής εξέτασης, ο οδοντίατρος ή ο περιοδοντολόγος θα αξιολογήσει τις πληροφορίες που συγκέντρωσε και θα εκτιμήσει την ύπαρξη ή μη περιοδοντικής νόσου καθώς και το στάδιο εξέλιξης της. Αν η διάγνωση είναι θετική, ο οδοντίατρος θα προτείνει ένα πλάνο θεραπείας της ουλίτιδας ή περιοδοντίτιδας.