Αντιμετώπιση • Θεραπεία Ουλίτιδας
Η ουλίτιδα, η πιο ήπια μορφή της περιοδοντικής νόσου, είναι ένα σύνηθες οδοντιατρικό πρόβλημα που χαρακτηρίζεται απο ερυθρότητα, ερεθισμό, και φλεγμονή των ούλων. Η θεραπεία της ουλίτιδας μπορεί να είναι απλή και αποτελεσματική, αλλά δυστυχώς πολλοί ασθενείς που πάσχουν απο ουλίτιδα δεν επισκέπτονται εγκαίρως τον οδοντίατρο τους για θεραπεία.
Η Ουλίτιδα
Ουλίτιδα είναι μια φλεγμονή των ούλων που προκαλείται απο τη συσσώρευση οδοντικής πλάκας. Η κακή στοματική υγιεινή είναι η συνηθέστερη αιτία ουλίτιδας.
Τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου είναι ήπια και δεν προκαλούν πόνο στον ασθενή. Η έλλειψη πόνου και η πολύ αργή εξέλιξη των συμπτωμάτων είναι ο λόγοι που πολλοί ασθενείς αγνοούν τα συμπτώματα της ουλίτιδας και δεν αναζητούν θεραπεία πριν η νόσος εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα. Αρκετοί ασθενείς συνεχίζουν να αγνοούν τις ενδείξεις της νόσου όπως τα πρησμένα κόκκινα ούλα και το μάτωμα, γιατί δεν γνωρίζουν τη σοβαρότητα τους για την στοματική τους υγεία.
Οι στόχοι μιας θεραπείας αντιμετώπισης της ουλίτιδας
Αν ο ασθενής εντοπίσει τα πρώτα σημάδια της ουλίτιδας και επισκεφθεί τον οδοντίατρο του, η αντιμετώπιση της ουλίτιδας είναι σχετικά απλή και γρήγορη.
Οι κύριοι στόχοι της θεραπείας είναι :
- Μείωση της φλεγμονής και ανάσχεση της εξέλιξης της περιοδοντικής νόσου
- Εξάλειψη της μικροβιακής μόλυνσης που είναι η βασική αιτία του προβλήματος
- Εντοπισμός και αντιμετώπιση τυχόν επιβαρυντικών παραγόντων
- Ενεργοποίηση του ασθενή σε θέματα στοματικής υγιεινής
- Πρόληψη της επανεμφάνισης της ουλίτιδας μετά τη λήξη της θεραπείας
Θεραπείες Ουλίτιδας
Η θεραπεία της ουλίτιδας ανάλογα με το βαθμό προόδου της νόσου περιλαμβάνει:
- Καθαρισμό Δοντιών - Αποτρύγωση - Ριζική Απόξεση
- Στοματική Υγιεινή
- Αντιμικροβιακή Θεραπεία
- Διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος
Στις περισσότερες περιπτώσεις η συμμετοχή του οδοντιάτρου, μετά τον καθαρισμό των δοντιών είναι σχετικά περιορισμένη. Το κύριο βάρος της θεραπείας έχει ο ίδιος ο ασθενής και η επιτυχία της εξαρτάται απο το κατά πόσον ακολουθεί τις οδηγίες του οδοντιάτρου για σχολαστική καθημερινή στοματική υγιεινή.
Καθαρισμός των δοντιών (αποτρύγωση)
Αν η πλάκα αφαιρείται τακτικά από τα δόντια αρχίζει να σκληραίνει και να μετατρέπεται σε πέτρα (τρυγία) η οποία δεν μπορεί να αφαιρεθεί με το βούρτσισμα αλλά μόνον απο τον οδοντίατρο με τη χρήση ειδικών εργαλείων. Οι εναποθέσεις πέτρας προκαλούν περαιτέρω ερεθισμό και φλεγμονή των ούλων, και επιπλέον βοηθούν στη συσσώρευση πλάκας.
Ο καθαρισμός των δοντιών απο πλάκα και πέτρα ονομάζεται αποτρύγωση και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα κάθε προληπτικής εξαμηνιαίας οδοντιατρικής εξέτασης και φυσικά κάθε θεραπείας ουλίτιδας. Ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί συσκευές υπερήχων ή/και εργαλεία χειρός (ξέστρα) για να απομακρύνει πλάκα και πέτρα απο τις επιφάνειες των δοντιών. Αν υπάρχει προδιάθεση για ουλίτιδα, η διαδικασία είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνεται πιο τακτικά πχ. κάθε τρείς μήνες.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ουλίτιδας ίσως χρειασθεί ο καθαρισμός των δοντιών να συνοδεύεται και απο ριζική απόξεση, δηλαδή τον βαθύτερο καθαρισμό κάτω απο την επιφάνεια των ούλων γύρω απο τη ρίζα των δοντιών.
Αντιμικροβιακή θεραπεία κατά της ουλίτιδας
Στα πλαίσια μιας θεραπείας ουλίτιδας, ο οδοντίατρος μερικές φορές θα χρησιμοποιήσει αντιμικροβιακά σκευάσματα για να μειωθεί ο αριθμός των μικροβίων.
Ενα στοματόπλυμα χλωρεξιδίνης συστήνεται να χρησιμοποιηθεί για μια ή το πολύ δύο εβδομάδες για να βοηθήσει στη καταπολέμηση της μικροβιακής πλάκας. Ο ασθενής πρέπει να ακολουθεί προσεκτικά τις οδηγίες του οδοντιάτρου για τη δοσολογία και διάρκεια χρήσης των αντιμικροβιακών σκευασμάτων για να αποφευχθούν τυχόν παρενέργειες όπως πχ. μια στοματίτιδα.
Η τοπική εφαρμογή αντιβιοτικών απευθείας στα ούλα πιθανόν να χρειασθεί μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις ουλίτιδας, όταν υπάρχει κίνδυνος να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα.
Πλύσεις με χλιαρό αλατόνερο μπορεί να υποκαταστήσουν τη χρήση αντιβιοτικών σε περιπτώσεις ήπιας ουλίτιδας, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη των μικροβίων και προσφέροντας ανακούφιση από την φλεγμονή.
Βελτίωση στοματικής υγιεινής
Το επόμενο βήμα για την επιτυχή αντιμετώπιση της ουλίτιδας είναι η διατήρηση του αριθμού των μικροβίων στο στόμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό μπορεί να το καταφέρει ο ασθενής με βελτίωση των συνηθειών του σχετικά με την καθημερινή στοματική υγιεινή ώστε να πετύχει καλύτερο έλεγχο της οδοντικής πλάκας. Μια αποτελεσματική ρουτίνα στοματικής υγιεινής πρέπει να περιλαμβάνει :
- Βούρτσισμα των δοντιών, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα και αν είναι δυνατόν μετά απο κάθε γεύμα, για τη μηχανική αφαίρεση της μικροβιακής πλάκας και των υπολειμμάτων των τροφών απο τις επιφάνειες των δοντιών και των ούλων. Το βούρτσιμα πρέπει να γίνεται με μια μαλακή έως μέτρια οδοντόβουρτσα, χρησιμοποιώντας μια οδοντόκρεμα με φθόριο και κάποιον αντιμικροβιακό παράγοντα.
- Χρήση οδοντικού νήματος, τουλάχιστον μια φορά τη μέρα, για απομάκρυνση της πλάκας και των τροφών απο τα μεσοδόντια διαστήματα όπου είναι δύσκολο να καθαρίσει η οδοντόβουρτσα.
- Χρήση αντισηπτικού στοματοπλύματος, που μπορεί να βοηθήσει συμπληρωματικά στον έλεγχο της μικροβιακής πλάκας.
Αν ο οδοντίατρος κατά την εξέταση εντοπίσει μεγάλες ποσότητες πλάκας και πέτρας στα δόντια, αυτό είναι σημάδι ότι ή ο ασθενής παραμελεί την στοματική υγιεινή και δεν βουρτσίζει τακτικά τα δόντια, ή πιθανόν δεν γνωρίζει πως να το κάνει σωστά ώστε να απομακρύνει την πλάκα. Η ποιότητα του βουρτσίσματος έχει μεγάλη σημασία, για αυτό ο οδοντίατρος σας θα σας δείξει τον σωστό τρόπο να βουρτσίζετε τα δόντια σας και να χρησιμοποιείτε το οδοντικό νήμα.
Για ελαφρές περιπτώσεις ουλίτιδας, μετά τον καθαρισμό ο οδοντίατρος θα δώσει τις απαραίτητες οδηγίες και θα συστήσει μιά επανεπίσκεψη μετά απο μερικές εβδομάδες για αξιολόγηση της προόδου της θεραπείας. Τότε, ανάλογα με τα ευρήματα, θα εκτιμήσει αν τυχόν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία.
Ο συνδυασμός του καθαρισμού των δοντιών απο τον οδοντίατρο με βελτιωμένη στοματική υγιεινή και πιθανόν τη χρήση αντιμικροβιακών σκευασμάτων παρέχουν αποτελεσματική θεραπεία για την ουλίτιδα. Είναι σημαντικό όμως ο ασθενής να κατανοήσει ότι, αν στο μέλλον αρχίσει πάλι να παραμελεί τη στοματική του υγιεινή, η ουλίτιδα πολύ γρήγορα θα επανεμφανιστεί.